تحقیقات بازاریابی کیفی
تحقیقات بازاریابی کیفی QUALITATIVE MARKETING RESEARCH
بخش عمده ای از تحقیقات علمی در علوم مختلف به خصوص در علوم اجتماعی و بازاریابی را تشکیل می دهد. هدف عمده از انجام تحقیقات کیفی، بدست آوردن اطلاعات عمیق و درونی دربارۀ رفتارهای انسانی و دلایل حاکم بر این رفتارها است.
تحقیقات کیفی بازاریابی بیشتر به دنبال چرایی تصمیمات و اعمال انسان ها است. چگونه، کجا و چطور و چه زمانی تصمیم به خرید گرفته می شود. معمولاً تحقیقات کیفی دارای نمونه های محدودی هستند.
گروه کانونی Focus Group
می توان مصاحبه گروه کانون، گفت پرکاربردترین روش کیفی تحقیق و پژوهش در بازاریابی است.این روش در واقع از روش هایی است که بازاریابی از علوم اجتماعی وام گرفته است. در این روش از گروهی از مردم درباره ادراک، عقاید، باورها و نگرش هایشان در ارتباط با مفاهیم محصول، خدمت، تبلیغات، ایده، بسته بندی و مواردی از این دست سؤال پرسیده میشود. این سؤالات در جلسه ای با حضور همۀ اعضای گروه و به صورت تعاملی پرسیده میشود و همۀ افراد در بیان عقایدشان آزاد هستند. گروه کانون به عنوان ابزاری مهم برای دریافت بازخورد نسبت به محصولات و خدمات شرکت ها به کار گرفته میشود. گروه کانون به شرکت هایی که در فکر بهبود بسته بندی، محصول، برند و یا آزمون محصول یا خدمات جدید خود هستند، کمک شایانی می کند. بحث هایی که در این گروه ها صورت می گیرد می تواند دیدگاه خوبی به مدیران دربارۀ نگرش بازار نسبت به محصولات و خدمات مورد نظر ایشان بدهد، اما نمی تواند اطلاعات با ارزشی دربارۀ اندازه و پتانسیل بازار فراهم نماید.
پس بطور خلاصه گروه کانون نوعی مصاحبه است که توسط مصاحبه گر آموزش دیده و حرفه ای و در جمع گروه کوچکی از پاسخ دهندگان انجام میشود. معمولاً این گروه ها بین …. تا …. نفر خواهندبود و هر جلسه بین …. تا ….. ساعت زمان خواهد برد. این مصاحبه دارای ویژگی غیرساختارمند است و پاسخ دهندگان دارای آزادی کامل برای بیان دیدگاه هایشان هستند.
ملاقات در منزل Home Visit
یکی از روشهای متداول در تحقیقات بازاریابی کیفی استفاده از روش مصاحبه کیفی در منزل پاسخگو (Home Visit)میباشد که به منظور آگاهی و بررسی الگوها، شرایط و عوامل تأثیر گذار بر خرید، طریقه استفاده و میزان رضایت محصولات به ویژه در حوزه محصولات لوازم خانگی ، با مراجعه به منازل اشخاصی که محصولی را از قبل خریداری کرده اند و یا محصول در اختیار آنها به منظور تست قرار گرفته است ، اطلاعات کلی از رفتار مصرف و خرید، میزان رضایتمندیشان از محصول و نقطه نظرات آنها گرد آوری می شود.
خرید مرموز Mystery shopping
خرید مخفیانه و یا مصرف کننده مخفیانه ابزاری است که شرکت های تحقیق کننده در زمینه بازاریابی برای اندازه گیری کیفیت خدمات و یا جمع آوری اطلاعات خاص در مورد محصولات و خدمات بکار می برند. خریدار مخفیانه به عنوان مشتری عادی به انجام کارهای خاص مانند خرید یک محصول ، پرسیدن سؤال ، شکایت یا ثبت نام و یا ابراز رفتار معینی می پردازند و سپس با ارائه گزارش مفصل نظرات و یا تجارب خود را بیان می کند. خرید مخفیانه در صنایع و خدمات در بازارهای مختلف بطور گسترده کاربرد دارد. خرید مخفیانه به عنوان راهی برای اندازه گیری یکپارچگی رفتار کارمندان، فروشندگان و نیروهای میز پذیرش، استاندارد شده است.
این روش در بازارهای B2B و B2C قابل اجراء می باشد.
طوفان مغزی Brain Storming
طوفان مغزی ابزاری محبوب است که از آن برای تولید راه حل های خلاقانه استفاده می کنیم. زمانی که می خواهید از شیوه های تکراری و الگوهای ایجاد شدۀ فکری رهایی یابید، این شیوه بسیار مفید است. در این روش می خواهیم شیوه های نگاه کردن به مسئله را توسعه دهیم. همچنین کمک می کند تا بر بسیاری از مسائلی که موجب میشود حل مسئلۀ به صورت گروهی، یک روند نامطلوب باشد غلبه کنید.
این شیوه به محققان کمک می کند تا تجربۀ متنوعی را از همۀ اعضای گروه در طول حل مسئله داشته باشند. این موجب افزایش غنای ایده های بررسی شده می شود، بدین معنی که می توان راه حل های بهتری را برای مسائل پیش روی پیدا کنید.
مصاحبه عمیق IDI
در این نوع از مصاحبه، رویکرد پژوهشگران آمارنگر کمابیش هدایت کننده است. اما به هر شکل اواست که موضوع مورد مصاحبه را پیشنهاد می کند. مصاحبه کننده آزادی کاملی در اداره مصاحبه دارد همان طور که مصاحبه شونده نیز در پاسخ هایش از آزادی کامل برخوردار است. در این مورد انجام تعدادی مصاحبه مفید به نظر می رسد. در این مصاحبه نیز، پژوهشگر تلاش می کند محتوای پنهان مصاحبه را مشاهده کرده و آن را به شیوه ای کیفی تحلیل کند. مصاحبه در این روش بر فرد متمرکز است. برای نمونه در این پژوهش برای یافتن انگیزه ها، پژوهشگر در پی آن است که دلایل خصومت مصاحبه شونده را با خانه های پیش ساخته یا سوپ های حاضری و غیره مطلع شود. در این روش ما با شیوه ای کمابیش هدایت کننده مصاحبه شونده را به سوی هدف خود هدایت می کنیم تا از تداعی ها و نظرات او را در هنگام انتخاب مطلع شویم. به سه شکل کلی می باشد: مصاحبه ساختار یافته، نیمه ساختار یافته، بدون ساختار (آزاد)
سمپلینگ Taste testing
واژه سمپلینگ که درلغت به معنای نمونه گیری ویا مزه کردن است (oxford university,2007) ، دربازاریابی ، ارائه نمونه محصول است ویکی از تکنیک های جدید تبلیغاتی جهت فرهنگ سازی برای ترویج استفاده عموم مردم ازمحصول مورد نظر و افزایش محبوبیت یک نام و نشان تجاری، درجهت بهره برداری طولانی مدت درآینده ای پیش بینی شده ، همراه است وبه عبارتی ساده تر زمانی که محصول جدید و ناآشنایی به بازارعرضه می شود ویا مورد استقبال مردم قرار نمی گیرد با ارائه نمونه های کوچکتر ازاین محصول بصورت رایگان و آشنا کردن مردم با مزایای آن محصول، آنها برای خرید تشویق کرده ایم.
کاتلر این ابزار بازاریابی را بدین گونه تعریف کرده است: نمونه کالا نمونه های ازکالا هستند که درحد مصرف آزمایشی دراختیار مصرف کنندگان قرارمی گیرند
سمپلینگ دردهه گذشته یکی ازکارآمد ترین رسانه های تبلیغاتی درکشورهای صنعتی بوده وبه عنوان رسانه تبلیغاتی پویا و زنده عامل ایجاد حلقه های ارتباطی بین تولید کننده و مصرف کننده می باشد.
تست بسته بندی Package Testing
بستهبندی یکی از مهمترین فاکتورهایی است که در خرید مشتریان نقش دارد و چه بسا گاهی هزینه بستهبندی کالا بیش از هزینه تمام شده برای خود کالا است.
بستهبندی از لحاظ انبارش و میزان جذابیت در قفسۀ فروشگاه برای مشتری و فروشنده قابل اهمیت است. بدیهی است صاحبان کسب و کار هر چه بیشتر به نقش بستهبندی و روانشناسی رنگها واقف باشند در فروش محصولات هم موفقتر خواهند بود. تحقیقات بازار برای طراحی بسته بندی کالا نشان داده است که با توجه به کم جمعیت شدن خانواده ها و تغییر الگو و نحوه زندگی جوامع طراحی بسته بندی متناسب با نیاز مخاطبان یک محصول می تواند نتایج بسیار خوبی را به همراه داشته باشد. اگر می خواهید یک بسته بندی مناسب و جذاب و به طور کلی مشتری پسند برای محصول خود طراحی کنید حتما به فرهنگ بازار هدف و ویژگی های خاص آن توجه نمایید.
نظرات کاربران